İqtisadiyyat

IDI-nin yeni araşdırmasından: "Azərbaycanda idxal sənədləşməsinə sərf olunan zaman Gürcüstan və Türkiyə ilə müqayisədə 16 dəfə çoxdur"

31 Mart, 2021
1119

Minatus

Demokratik Təşəbbüslər İnstitutunun (IDI) “Gənc İqtisadçılar” təlimlərinin məzunlarından ibarət araşdırma qrupu Azərbaycanda xarici ticarət əməliyyatlarında iştirak edən subyektlərin üzləşdiyi problemləri analiz edib.

Tədqiqat Dünya Bankının beynəlxalq ticarət üzrə illik “Doing Business” hesabatında əks olunmuş maneələr və yerli sahibkarların sadaladığı problemlər əsasında hazırlanıb. 
Xarici ticarət əməliyyatları tədiqatda aşağıdakı istiqamətlər üzrə təhlil olunub:

- Azərbaycanın xarici ticarətinin əmtəə və coğrafi strukturu;

- bu strukturun dinamikasında son illər baş vermiş dəyişikliklər; 

- “Doing Business”-dəki “Beynəlxalq ticarət” indikatorlu qiymətləndrimə metodologiyası  əsasında  məlumalar;

- idxal və ixrac prosedurlarında – həm sərhəddən buraxılma, həm də sənədləşdirmə prosesində Azərbaycan praktikasının bu sahədə ən yaxşı təcrübəsi olan ölkəylə (Danimarka), eyni zamanda, region ölkələriylə (Türkiyə və Gürcüstan) müqayisəsi;

- yerli sahibkarlardan alınmış rəylər əsasında gömrük rəsmiləşdirməsi zamanı izafi zaman və xərc itikisinə gətirib çıxaran amillər.

Xarici ticarət subyektlərinin fəaliyyətinə maneələrin aradan qaldırılması üçün müəyyən mexanizmlərin təklif edildiyi tədqiqatda aşağıdakı təsbitlər yer alıb:

· Dünya Bankının araşdırmalarına görə, Azərbaycanda xarici ticarət iştirakçılarının sərhəddən keçid xərcləri region ölkələrilə müqayisədə az qala 2 dəfə çoxdur;

· Azərbaycan ixrac sənədləşməsinə sərf olunan zaman  və xərclərə görə Türkiyə və Gürcüstanla müqayisədə daha əlverişsiz durumdadır - sərf olunan zaman Gürcüstanla müqayisədə 16, Türkiyəylə müqayisədə 8 dəfə çoxdur ; sənədləşmə işləri Türkiyədəkindən təxminən 5 dəfə baha başa gəlir; 

· idxal üçün sərhəddən keçidə sərf olunan zaman Gürcüstana nisbətən aşağı olsa da, Türkiyə ilə müqayisədə 7 dəfə çoxdur;

· idxal sənədləşməsinə sərf olunan zaman həm Gürcüstan, həm də Türkiyə ilə müqayisədə 16 dəfə çoxdur;

· idxal sənəsləşməsinə çəkilən xərclər Gürcüstana nisbətən təxminən 10%, Türkiyə ilə müqayisədə təxminən 4 dəfə çoxdur; 

· tədqiqata cəlb olunan ölkələrlə müqayisədə Azərbaycanda ixrac və idxal əməliyyatlarına lazım olan sənədlərin sayı daha çoxdur – idxal üçün Azərbaycanda 7, Gürcüstanda 4, Türkiyədə 5 sənəd; ixrac  üçünsə Azərbaycanda 6, Gürcüstanda 4, Türkiyədə 6 sənəd tələb edilir; 

· xarici ticarət subyektləri sərhəd-gömrük sənədləşməsini daha sürətlə yekunlaşdıra bilsinlər deyə “Yaşıl dəhliz” buraxılış sistemi yaradılsa da, hələ ki bu imkandan  subyektlərin 2%-dən də az hissəsi yararlana bilir;

· məcburi sertifikatlaşdırma tələbi qoyulan malların sayca azaldılmasının vacibliyi prezident sərəncamında da qeyd edilməsinə baxmayaraq, bu sahədə islahat tədbirlərinin həyata keçirilməsi qeyri-müəyyən səbəblərdən ləngiyir;

· idxal üçün sertifikatların alınmasına sərf edilən xərc və zaman kifayət qədər yüksəkdir.

Araşdırma qrupu Azərbaycanda xarici ticarət subyektlərinin üzləşdiyi manelərin aradan qaldırılması üçün aşağıdakıları tövsiyə edib:

· Dünya Bankının “Doing Business” hesabatındakı “beynəlxalq ticarət” indikatoru üzrə ölkənin mövqeyini yaxşılaşdırmaq üçün “Yol Xəritəsi” hazırlanmalıdır; 

· nufuzlu beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən qəbul edilən gigiyenik sertifikatlar yerli gömrük sistemi tərəfindən tanınmalıdır; 

·  “Yaşıl dəhliz” buraxılış sistemindən istifadə stimullaşdırılmalıdır.


Toplum TV Azərbaycanın müstəqil xəbər platformasıdır. Ölkədə və bölgədə baş verən hadisələri dəqiq və qərəzsiz şəkildə izləyicilərimizə çatdırırıq.

Toplum TV hər gün siyasət, iqtisadiyyat, sosial, kriminal, gender mövzularında reportajlar və xəbər proqramları, tolk-şou və müsahibələri diqqətinizə təqdim edir.

Ən doğru xəbərləri izləmək üçün Toplum TV-yə abunə olun.

Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCztIohlYx63yMJzcRTF18IA

WebSite: https://toplum.tv

Facebook: https://www.facebook.com/toplumtv

İnstagram: https://www.instagram.com/toplumtv/

Telegram: https://t.me/Tvtoplum

Şikayətlərinizi Whatsapp-da Qaynar Xəttimizə göndərin: +99450 247 55 06

İqtisadiyyat

Azərbaycanla Rusiya arasında yeni gömrük postu istifadəyə verilib

17 Mart 2023

Açıq mənbələrdən götürülüb

Azərbaycan Respublikasının Rusiya Federasiyası ilə sərhədində yenidən inşa olunan “Xanoba” dövlət sərhədindən buraxılış məntəqəsinin açılış mərasimi olub. APA xəbər verir ki, açılış mərasimində Baş nazirin müavini Şahin Mustafayev, Rusiya Federasiyası Baş nazirinin müavini Aleksey Overçuk, Dövlət Gömrük Komitəsinin sədri  Şahin Bağırov, Dağıstan Respublikası Hökumətinin sədri Abdulmüslüm Abdulmüslümov iştirak ediblər. https://toplum.tv/iqtisadiyyat/pazerbaycan-40-50-milyard-borc-goumltuumlrmek-isteyirp Bildirilir ki, “Xanoba” dövlət sərhədindən buraxılış məntəqəsində gün ərzində hər istiqamət üzrə 550-dən artıq yük və 1000-dən artıq minik nəqliyyat vasitəsinin, 30-dan artıq avtobusun və 5000 nəfərədək fiziki şəxsin gömrük sərhədindən keçidi nəzərdə tutulub. Dövlət sərhədindən buraxılış məntəqəsində nəqliyyat vasitələrinin hərəkəti üçün 13 keçid xətti müəyyən olunub ki, bu da...
İqtisadiyyat

Azərbaycan 40-50 milyard borc götürmək istəyir

17 Mart 2023

Açıq mənbələrdən götürülüb

Azərbaycan yaxın illərdə borclanmaya getmək niyyətindədir.  Toplum Tv xəbər verir ki, bu barədə martın 13-də Berlində Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Almaniyanın bəzi şirkətlərinin rəhbərləri ilə görüşündə bu barədə danışıb.  “2030-cu il strategiyasına əsasən ölkəmizin qarşısında duran strateji hədəflərimiz üçün borc alacağıq və bu strategiyanın həyata keçirilməsi üçün toplayacağımız minimal məbləğ 40-50 milyard ABŞ dolları olacaq. Başqa sözlə, texnoloji keçidlə əlaqəli məsələlərlə bağlı borc almağa davam edəcəyik, eyni zamanda, gələcək iqtisadi planlarımızı əsas etibarilə öz ehtiyatlarımıza əsaslanaraq quracağıq”, - İlham Əliyev açıqlamasında deyib.  https://toplum.tv/siyaset/pilham-eliyev-ldquobizim-basagrisina-ve-ccedilirkli-pullara-ehtiyacimiz-yoxdurrdquonbspp “Turan” Maliyyə Nazirliyinin statistikasına əsasən məlumat verir ki, 2022-ci ilin əvvəlində Azərbaycan birbaşa xarici dövlət borcu 8,135.7...

Seçilmiş Videolar

Toplum TV loqo