İqtisadiyyat

İqtisadçı: “Vergi və gömrük siyasəti birləşdirilməlidir”

Nigar Səmədli
8 May, 2021
3052

Açıq mənbələrdən götürülüb

İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidmətinin Sənədlərlə iş və müraciətlərə baxılması Baş İdarəsi (Katiblik) ləğv edilib. Onun bazasında 2 yeni baş idarə - Sənədlərlə iş və icra intizamına nəzarət (Katiblik) Baş İdarəsi və İnzibati şikayətlərə baxılması Baş İdarəsi yaradılıb.

Bu qərarı “Toplum TV”-yə şərh edən iş adamı və iqtisadçı Nazim Bəydəmirli deyir ki, dövlət idarələrinin sayının artırılması düzgün deyil. O, idarəçilikdə qənaətcil siyasət yürüdülməsinin tərəfdarıdır. 

Bununla belə, iş adamı düşünür ki, Dövlət Vergi Xidmətində şikayətlərə baxılması ilə bağlı ayrıca idarənin yaradılması vergi ödəyiciləri və vergi inzibatçıları arasındakı problemləri həll edəcəksə, müsbət hal kimi qiymətləndirilə bilər. 

“Yəqin şikayətlər çoxdur. Vətəndaşlara məlumat verə biləcək mütəxəssislərin idarəyə cəlb olunması bu sahədə müəyyən müsbət dəyişikliklərə səbəb ola bilər. Ancaq güman etmirəm ki, indiki idarəçiliklə şikayətlərə obyektiv cavablar veriləcək”. 

Nazim Baydəmirli - Sosial Media

O, ölkədəki bütün rəsmi qurumlarında şikayətlərini araşdırmasını keyfiyyət baxımdan aşağı qitmətləndirir, hətta “biabırçı vəziyyətdə” olduğunu söyləyir. N.Bəydəmirlinin qənaətincə, vətəndaşların dövlət qurumlarında aylarla süründürülməsi dövlət idarəçiliyi barədə mənfi imic formalaşdırır. 

“Adətən, məmurların cavabı “Gedin, kimə istəyirsiz şikayət edin” olur. Sonda məhkəmə də dövlət orqanlarını müdafiə edirvə vətəndaş heç bir nəticə əldə edə bilmir. Bu işə nəzarət edən orqanlar ancaq sifariş əsasında qərar çıxarırlar. Nəticədə milyonlarla vətəndaş şikayət etməkdən bezir”.

Ümumilikdə Dövlət Vergi Xidmətinin fəaliyyətini müsbət qiymətləndirən N.Bəydəmirli sistemdəki çatışmazlıqlara diqqət çəkir: 

“Vergi xidməti gömrük siyasəti ilə bərabər aparılmalıdır. Bizim istehlak etdiyimiz malların əksəriyyəti idxal olunur. Vergi və gömrük siyasəti isə həm daxili istehsalı stimullaşdırmağa, həm də qorumağa xidmət etməlidir. Gömrük Komitəsinin yığdığı vəsaitlərin təxminən 78 faizi idxaldan əldə edilən əlavə dəyər, aksiz və yol vergilərindən ibarətdir. Bütün bunları topladıqda sual yaranır - vergiləri yığan neçə orqan olmalıdır? Son 5 ildə idxaldan gələn əlavə dəyər vergisi artmaqda davam etsə də, ölkədə istehsal olunan məhsulların əlavə dəyər vergisi azalır. Bu o deməkdir ki, gömrük siyasəti hədəfinə çatmayıb. Sahibkarın gətirdiyi məhsula əlavə bəyannamə qiyməti tətbiq edilir, süni qiymət artımı yaradılır, nəticədə həmin sahibkar mənfəət əldə edə bilmir və mənfəət vergisi ödəmir. Şirkətlərin gəliri gömrük vasitəsilə onlardan alındığı üçün mənfəətlə işləyə bilmirlər”. 

İqtisadçı son illər əksər mütəxəssislərin səsləndirdiyi təklifi xatırladır, o da hesab edir ki, Dövlət Vergi Xidməti ilə Gömrük Komitəsi birləşdirilməlidir: “Vergi və gömrük siyasəti Gürcüstandan tutmuş ABŞ-a qədər bütün dünyada birlikdə aparılır. Bu iki siyasət ona görə birlikdə aparılmalıdır ki, ölkəyə nə qədər mal idxal edildiyi, daxildə hansı malların istehsalını stimullaşdırmağın mümkün olması və hansıların vergidən azad edilməsi lazım gəldiyi bilinsin. Bu səbəbdən mən Gömrük Komitəsinin ləğvinə və Vergi Xidmətinə birləşdirilməsinə ciddi ehtiyac olduğunu düşünürəm. Ümid edək ki, yaxın zamanda bu baş verəcək”. 

Natiq Cəfərli - Sosial Media

İqtisadçı Natiq Cəfərli isə Dövlət Vergi Xidmətinin elektronlaşma sahəsində atdığı addımları müsbət qiymətləndirir: “Vergi Xidməti müraciət və hesabatların elektron qaydada göndərilməsi ilə bağlı kifayət qədər işlək və çevik saytlardan birinə malikdir. Eyni zamanda, bu qurum sorğuların onlayn qaydada göndərilməsi və cavablandırılması baxımından digər dövlət orqanları ilə müqayisədə daha keyfiyyətli xidmət göstərir”.

Buna baxmayaraq o, qurumun çatışmayan cəhətlərini də qeyd edir: “Ümumilikdə götürdükdə Vergi Xidmətinin iş adamları ilə təmas yaratması, problemlərin həlli üçün onların iştirakıyla dəyirmi masalar və müzakirələr keçirməsi, qanunlarda olan boşluqların aradan qaldırılması istiqamətində fəaliyyəti hələ də qənaətbəxş deyil. Digər tərəfdən, son 5 ildə Vergi Məcəlləsinə yüzlərlə yeni dəyişikliklər edilməsi də onu göstərir ki, bu sahənin qanunvericiliyində sabitlik yoxdur. İş adamları tez-tez dəyişən vergi qanunvericiliyi şəraitində fəaliyyət göstərməyə məcburdurlar. Bu baxımdan illərdir Vergilər Nazirliyində yığılıb qalan problemlər bu gün də davam edir. Çünki bütün bu dəyişikliklər iş adamları ilə müzakirə edilmədən həyata keçirilib”. 

Əvvəl Vergilər Nazirliyi olaraq fəaliyyət göstərən Dövlət Vergi Xidməti 23 oktyabr 2019-cu ildə prezidentin "Azərbaycan Respublikasının İqtisadiyyat Nazirliyinin funksiyalarının və strukturunun genişləndirilməsi" haqqında Fərmanı ilə İqtisadiyyat Nazirliyi yanında yaradılıb.

Başlanğıcda 11 strukturu olan xidmətin tərkibində hazırda 27 qurum var. 


Toplum TV Azərbaycanın müstəqil xəbər platformasıdır. Ölkədə və bölgədə baş verən hadisələri dəqiq və qərəzsiz şəkildə izləyicilərimizə çatdırırıq.

Toplum TV hər gün siyasət, iqtisadiyyat, sosial, kriminal, gender mövzularında reportajlar və xəbər proqramları, tolk-şou və müsahibələri diqqətinizə təqdim edir.

Ən doğru xəbərləri izləmək üçün Toplum TV-yə abunə olun.

Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCztIohlYx63yMJzcRTF18IA

WebSite: https://toplum.tv

Facebook: https://www.facebook.com/toplumtv

İnstagram: https://www.instagram.com/toplumtv/

Telegram: https://t.me/Tvtoplum

Şikayətlərinizi Whatsapp-da Qaynar Xəttimizə göndərin: +99450 247 55 06

İqtisadiyyat

İran bankının Bakı filialının fəaliyyəti məhdudlaşdırılıb

26 May 2023

açıq mənbələrdən götürülüb

Azərbaycan Mərkəzi Bankı (AMB) İran Milli Bankının Bakı filialının (“Bank Melli İran-Baku”) fəaliyyətini məhdudlaşdırıb. Toplum Tv xəbər verir ki, bu barədə mayın 26-da bankın filialı məlumat yayıb.  Bildirilir ki, tənzimləyici qurum kredit təşkilatına məktub göndərib və hesabdan pul götürmək istisna olmaqla bütün bank əməliyyatlarının (depozit qəbulu, kredit verilməsi və s.) dayandırılmasını tələb edib.  https://toplum.tv/siyaset/pputin-azerbaycanin-rusiya-iran-sazisine-qosulmasini-isteyirp AMB İran həmçinin bankın fəaliyyətini yoxlayır. “Bank Melli İran-Baku”AMB-nin qərarının səbəbləri barədə açıqlama verilməyib. İran Milli Bankının Bakı filialı 1993-cü ildən fəaliyyət göstərir. Onun nizamnamə kapitalı 73,611 milyon manatdır.
İqtisadiyyat

IDI-nin araşdırması: Regionda ən yüksək orta gömrük tarifləri Azərbaycandadır

22 May 2023

Açıq mənbələrdən götürülüb

Demokratik Təşəbbüslər İnstitutunun (IDI) "Gənc iqtisadçılar” təlimlərinin məzunlarından ibarət araşdırma qrupunun üzvləri Azərbaycanda ərzaq inflyasiyasının qiymətləndirilməsi ilə bağlı sənəd hazırlayıb. Tədqiqatda Azərbaycanda inflyasiya prosesləri araşdırılır. Açıqlanan göstəricilərdən məlum olur ki, hazırda ölkədə qeydə alınan inflyasiya göstəricisi qlobal maliyyə böhranının yaşandığı 2008-ci ildən bəri qeydə alınan ən yüksək göstəricilərdir. Belə ki, Azərbaycanda 2021-ci ildə 6,7 faziə bərabər olan inflyasiya 2022-ci ildə 13,9 faizə çatıb. https://toplum.tv/iqtisadiyyat/pidi-nin-arasdirmasi-azerbaycanda-tullantilarin-idare-edilmesile-bagli-esas-problemlerp Araşdırmada həmçinin Azərbaycanda inflyasiyanı doğuran amillər təhlil edilib. Son dövrlər ölkədə inflyasiya göstəricilərinin yüksək olmasının əsas səbəbləri olaraq aşağıdakılar göstərilib: - Pandemiya məhdudiyyətlərinin yaratdığı çətinliklər - Daşıma xərclərinin artması - İqlim dəyişikliklərinin təsirləri - Rusiya-Ukrayna müharibəsi Tədqiqatda...

Seçilmiş Videolar

Toplum TV loqo