İqtisadiyyat

Komitə sədri: “Fermerlər özlərini ağa kimi aparırlar” 

Nigar Səmədli
24 May, 2021
1888

Açıq mənbələrdən götürülüb

“Hazırkı aqrar siyasətin məqsədi kiçik təsərrüfatları sıradan çıxarmaq, torpaqları ələ keçirmək, kəndlini də çörəyə möhtac qoymaqdır. Kəndlilərsə kütləvi sürətdə şəxsi pay torpaqlarını satıb, canlarını bu əziyyətli və səmərəsiz işlərdən qurtarmağa çalışırlar”.

ABŞ-ın Ratgers Universitetinin professoru, iqtisadçı-ekspert Qubad İbadoğlu “Feysbuk” hesabında belə yazır.

Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, 2021-ci ilin aprelində 2020-ci ilin aprelinə nisbətən kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalçı qiymət indeksi 102,1 faiz, sənaye məhsullarının istehsalçı qiymət indeksi 272,6 faiz, istehlak qiymətləri indeksi isə 104,3 faiz artıb. 

Q. İbadoğlu dizel yanacağının bahalaşmasına görə kəndlilərin xidmət xərclərinin də artdığını bildirir: "Göründüyü kimi, kənd təsərrüfatı istehsalında qiymət bahalaşması cüzi olub, lakin xərclər sürətlə artmaqdadır. Belə ki, kəndlilər ötən il yonca sahələrinin 1 hektarını 25 manata biçdirdikləri halda, bu il həmin xərc 30 manata qədər artıb. Kəndlilər biçilən otu toplamaq üçün ötən il hər hektara 15 manat, bu il 20 manat, presləmək üçün 1 kipə görə ötən il 20 qəpik, bu ilsə 30 qəpik ödəmək məcburiyyətindədirlər. Xərclərin artmasına baxmayaraq 1 ot kipinin satış qiyməti 2,7 manatdan 2,0-2,5 manata qədər ucuzlaşıb. Bununla yanaşı, doyunca sulanmayan yonca sahələrində məhsuldarlıq göstəriciləri də aşağı düşüb”.

Qubad İbadoğlu - Sosial Media

İqtisadçının fikrincə, kənd təsərrüfatında sürətlə artan xərclərə duruş gətirə bilməyən; bazar məhdud, alıcılıq qabliyyəti isə aşağı olduğundan istehsal etdiyi məhsulu bəzən maya dəyərindən ucuz satan kəndlilər vəziyyətdən çıxış yolunu kütləvi şəkildə pay torpaqlarını satmaqda görürlər. Professor onların bu yolla əziyyətli və səmərəsiz işlərdən qurtulmağa çalışdıqlarını vurğulayır. “Hazırkı aqrar siyasətin məqsədi kiçik təsərrüfatları sıradan çıxarmaq, torpaqları ələ keçirmək, kəndlini də çörəyə də möhtac qoymaqdır” - iqtisadçının gəldiyi qənaət belədir.  

Siyəzənin Hacışəkər kəndinin sakini Nadir Şəkərov “Toplum TV”-yə danışır ki, yaşadıqları kənddə su və yol olmadığından orda yaşamaq istəyən yoxdur: “İnsanlar qışda qar, payızda yağış yağmasını gözləyirlər ki, yayda bol su olsun. Kənddəki iki bulağın suyu ancaq yayın ortalarına qədər bəs edir. Qalan zamanlarda suyu pulla alırıq - bir tonunu 10-15 manata. O da ancaq özümüzə çatır, mal-qara yayda susuzluqdan tələf olur. Halbuki bir inəyin qiyməti 1000-1200 manatdır. Çox adam müvəqqəti olaraq heyvandarlıqla məşğul olur, gələcəkdə həm heyvanları, həm də torpaq sahəsini satıb ən azı Siyəzənə köçməyi, orda 300-400 manatlıq iş tapmağı planlaşdırır, çünki burda heç o məbləği də qazana bilmir. Ən çox gənclər və orta yaşlılar kənddən getməyə üstünlük verirlər”.  

Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin İctimaiyyətlə əlaqələr və informasiya təminatı şöbəsinin müdiri Vüqar Hüseynov “Toplum TV”-yə bildirib ki, dizelin qiyməti bahalaşandan sonra fermerlərin xərclərini kompensasiya etmək üçün subsidiyalar artırılıb. Onun söylədiyinə görə, 2021-ci ilin fevralına qədər buğda əkən fermerə hər hektar üçün 200 manat, arpa və qarğıdalı üçün 160 manat, zəfəran üçün 400 manat, pambıq üçün 220 manat subsidiya ödənilirdisə, fevralda qəbul olunan yeni qərara əsasən, buğda üçün 240, arpa üçün 180, qarğıdalı üçün 200, zəfəran üçün 440, pambıq üçün isə 260 manat verilir. 
 
Bu qərarı “Toplum TV”-yə şərh edən Q. İbadoğlu deyir ki, artımlar xərcləri qarşılamır: “Dizel yanacağına görə verilən kompensasiya indiki xərcləri ödəmək iqtidarında deyil. Mən xərclərin necə artdığını sadə bir misalla izah etmişəm, göstərmişəm ki, ötən illə müqayisədə bu il xərclər artıb, gəlirlərsə azalıb. Ümumilikdə isə satış problemi yaranıb. Digər tərəfdən, dizelə görə subsidiya fermerə il ərzində, yəni sonradan verildiyi üçün çətinlik yaradır. Xərcləri əvvəlcədən qarşılamaq lazımdır. Ona görə də artımla bağlı qərarı effektiv hesab etmirəm. Qərarın işləməməsinin səbəbi budur”. 

Milli Məclisin Aqrar siyasət komitəsinin sədri Tahir Rzayevsə deyir ki, subsidiyalar fermerləri  təmin edir. Onun qənaətincə, sadəcə dizelin cüzi bahalaşmasından sui-istifadə edənlər var:  “Dizel yanacağının qiyməti 5-10 qəpik artan kimi bəzi şəxslər ajiotaj yaradırlar ki, bahalaşma bütün sahələrə təsir edir. Hətta yumurta, göyərti kimi məhsulların da qiymətini artırırlar, ancaq bunlara yanacaq sərf olunmur axı. Dizel cüzi bahalaşsa da, həmin şəxslər məhsulların qiymətini dəfələrlə artırırlar. Bu isə sui-istifadə halıdır”.  

Tahir Rzayev - meclis.gov.az 

Komitə sədri fermerlərin qənaət etmədiyini, buna görə xərclərin artdığını iddia edir: “Mən tez-tez fermerlər arasında oluram, hətta qardaşım da sahibkardır və hər il 15 hektar pambıq əkir, taxıl və digər bitkilərin əkini ilə də məşğuldur. Mən artımın təsərrüfatlara ciddi təsirinin olub-olmadığını fermerlərdən soruşmuşam, onlar olmadığını bildiriblər. Biz qənaət etməyi bacarmırıq. Sahibkarlıqla məşğul olan şəxslər bütün işlərini görmək üçün kənardan işçi qüvvəsi cəlb edir, özlərini ağa kimi aparırlar. Daha sonra da istehsal etdikləri məhsulun maya dəyərinin artmasından, xərclərin çoxalmasından şikayət edirlər. Sahibkar ailə üzvləri ilə birlikdə özü sahədə işləməlidir. Belə hallar nə qədər çox olarsa, məhsuldarlığa da bir o qədər müsbət təsir edər”. 


Toplum TV Azərbaycanın müstəqil xəbər platformasıdır. Ölkədə və bölgədə baş verən hadisələri dəqiq və qərəzsiz şəkildə izləyicilərimizə çatdırırıq.

Toplum TV hər gün siyasət, iqtisadiyyat, sosial, kriminal, gender mövzularında reportajlar və xəbər proqramları, tolk-şou və müsahibələri diqqətinizə təqdim edir.

Ən doğru xəbərləri izləmək üçün Toplum TV-yə abunə olun.

Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCztIohlYx63yMJzcRTF18IA

WebSite: https://toplum.tv

Facebook: https://www.facebook.com/toplumtv

İnstagram: https://www.instagram.com/toplumtv/

Telegram: https://t.me/Tvtoplum

Şikayətlərinizi Whatsapp-da Qaynar Xəttimizə göndərin: +99450 247 55 06

İqtisadiyyat

Azərbaycanla Rusiya arasında yeni gömrük postu istifadəyə verilib

17 Mart 2023

Açıq mənbələrdən götürülüb

Azərbaycan Respublikasının Rusiya Federasiyası ilə sərhədində yenidən inşa olunan “Xanoba” dövlət sərhədindən buraxılış məntəqəsinin açılış mərasimi olub. APA xəbər verir ki, açılış mərasimində Baş nazirin müavini Şahin Mustafayev, Rusiya Federasiyası Baş nazirinin müavini Aleksey Overçuk, Dövlət Gömrük Komitəsinin sədri  Şahin Bağırov, Dağıstan Respublikası Hökumətinin sədri Abdulmüslüm Abdulmüslümov iştirak ediblər. https://toplum.tv/iqtisadiyyat/pazerbaycan-40-50-milyard-borc-goumltuumlrmek-isteyirp Bildirilir ki, “Xanoba” dövlət sərhədindən buraxılış məntəqəsində gün ərzində hər istiqamət üzrə 550-dən artıq yük və 1000-dən artıq minik nəqliyyat vasitəsinin, 30-dan artıq avtobusun və 5000 nəfərədək fiziki şəxsin gömrük sərhədindən keçidi nəzərdə tutulub. Dövlət sərhədindən buraxılış məntəqəsində nəqliyyat vasitələrinin hərəkəti üçün 13 keçid xətti müəyyən olunub ki, bu da...
İqtisadiyyat

Azərbaycan 40-50 milyard borc götürmək istəyir

17 Mart 2023

Açıq mənbələrdən götürülüb

Azərbaycan yaxın illərdə borclanmaya getmək niyyətindədir.  Toplum Tv xəbər verir ki, bu barədə martın 13-də Berlində Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev Almaniyanın bəzi şirkətlərinin rəhbərləri ilə görüşündə bu barədə danışıb.  “2030-cu il strategiyasına əsasən ölkəmizin qarşısında duran strateji hədəflərimiz üçün borc alacağıq və bu strategiyanın həyata keçirilməsi üçün toplayacağımız minimal məbləğ 40-50 milyard ABŞ dolları olacaq. Başqa sözlə, texnoloji keçidlə əlaqəli məsələlərlə bağlı borc almağa davam edəcəyik, eyni zamanda, gələcək iqtisadi planlarımızı əsas etibarilə öz ehtiyatlarımıza əsaslanaraq quracağıq”, - İlham Əliyev açıqlamasında deyib.  https://toplum.tv/siyaset/pilham-eliyev-ldquobizim-basagrisina-ve-ccedilirkli-pullara-ehtiyacimiz-yoxdurrdquonbspp “Turan” Maliyyə Nazirliyinin statistikasına əsasən məlumat verir ki, 2022-ci ilin əvvəlində Azərbaycan birbaşa xarici dövlət borcu 8,135.7...

Seçilmiş Videolar

Toplum TV loqo