İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra 35 qazi intihara əl atıb.

Bugünlərdə sabirabadlı qazinin intiharından sonra Kütləvi İnformasiya Vasitələrində yayılan məlumatlarda belə deyilir və bəzi saytlar onların adlarını belə açıqlayıb.  

İntihar hadisələrinin bilinən əsas səbəbləri arasında qazilərin qarşılaşdığı laqeyd münasibət, əlillik pensiyası ala bilməmələri, işsizlik kimi sosial problemlər göstərilir.

Sonuncu dəfə “Mauqli” ləqəbli qazi Elvin Cəfərov Sabirabad rayon İcra Hakimiyyətinin önündə özünü yandıraraq intihar edib.

Qardaşı qaziyə qarşı icra hakimiyyətində haqsızlıqlar edildiyini, buna görə, canından bezən qardaşının sonda intihara əl atdığını deyib.

Bu hadisədən sonra daha bir neçə qazi intihar həddinə çatdırıldığını açıqlayıb, hətta həyatına qıymaq istəyənlər də olub.

Maraqlıdır, bəs qazilərin intiharı faktı ilə bağlı Baş Prokurorluqda Cinayət Məcəlləsinin 125-ci (Özünü öldürmə həddinə çatdırma) maddəsi ilə neçə cinayət işi açılıb?

Prokurorluq bu sualımızı cavabsız qoyur.

Baş prokurorluğun mətbuat xidmətindən Toplum TV-yə verilən məlumata görə, qurum intihar faktlarıyla bağlı dərhal araşdırmalara başlayır və qanunvericilikdə nəzərdə tutulan bütün tədbirləri həyata keçirir.

https://toplum.tv/musahibe/ih-sobe-mudiri-problem-muharibe-istirakcilarinin-issizliyidir

“İntihar edən qazilərin hər biriylə bağlı ictimaiyyətə cavab verilib. Özünü öldürmə həddinə çatdırma ilə bağlı faktlar, konkret olaraq bu kateqoriya üzrə (İkinci Qarabağ Müharibəsi iştirakçılarının intiharı) ümumiləşdirmə aparılmır”,- qurumdan bildirilir.

Özünü öldürmə həddinə çatdırma maddəsilə cinayət işi hansı hallarda açılır?

Hüquqşünas Fariz Namazlının sözlərinə görə, 125-ci maddə ilə cinayət işi açmaq üçün konkret olaraq təqsirkar şəxslər müəyyən edilməlidir, amma kimsə dövlətin bürokratik problemləri ucbatından intihara əl atırsa, bu maddəylə konkret şəxsi məsuliyyətə cəlb etmək olmur. 

“Əgər kimsə zərərçəkənə qarşı amansız rəftar göstəribsə, onun ləyaqətini mütəmadi alçaldıbsa, ona hədə-qorxu gəlibsə, o da özünü məhz bu səbəblərdən dolayı öldürübsə, qarşı tərəf bu məddə ilə məsuliyyətə cəlb edilə bilər. 

Yəni zərərçəkən özünü kimə görə öldürmək istəyirsə, o şəxsdən maddi, xidməti və s. səbəblərə görə asılı olmalıdır. Əgər onlar arasında heç bir bağlılıq yoxdursa, şəxsi 125-ci maddə ilə məsuliyyətə cəlb etmək olmaz”.

Hüquqşünas Yalçın İmanov isə deyir ki, qazilərin sosial problemlərini həll edən qurumlar Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi nazirliyi, Tibbi-Sosial Ekspertiza və Reabilitasiya Agentliyi, onun vəzifəli şəxsləri və İcra Hakimiyyətidir.

O heasb edir ki, qazilərin intihar həddinə çatması bu qurumların fəaliyyəti ilə bağlıdırsa və bu fakt təsdiqini tapıbsa, Cinayət Prosessual Məcəllənin 207-ci maddəsinə görə, təqsirkarları cinayət məsuliyyətinə cəlb etmək olar.  

"Burda konkret təqsirkar şəxsi müəyyən etmək qeyri-müəyyən görünsə də, qazilərin son zamanlar şikayətləndiyi məsələlərin xarakteri və məzmunu cinayət işinin açılması və təqsirkarın müəyyən edilməsinə yardımçı olur",- hüquqşünas bildirir.

“Baş Prokurorluq statistikanı açıqlamalıdır”

F. Namazlı Baş Prokurorluğun intihar edən qazilərlə bağlı statistikanı açıqlamaması onun fəaliyyətinin şəffaflığını sual altına qoyur. 

“125-ci maddə üzrə cinayət işlərinin aparılması prokurorluğun səlahiyyətindədir. Bu cinayətlərin ümumi statistikası ictimaiyyətə açıqlanmalıdır. Baş Prokurorluq məlumat sahibi olaraq bu statistik məlumatları paylaşmağa borcludur”. 

Y. İmanov da əlavə edir ki, prokurorluq orqanları qazilərin intihar faktlarıyla bağlı davamlı ictimaiyyətə açıqlama verməlidir, çünki bu, hər kəsi maraqlandıran məsələdir. 

“Prokurorluğun açıqlamaları adətən yarımçıq olur və ya sonrakı proses barədə cəmiyyət məlumatlandırılmır. Deməli, ortada qaranlıq məsələlər var və obyektiv, tam, hərtərəfli araşdırma aparıldığı şübhəlidir”,- hüquqşünas belə deyir.