Bütün dünyada koronavirusla bağlı vəziyyət pisləşir - Azərbaycanda necə?
Sputnik
Dünyada COVID-19 ilə bağlı vəziyyət qənaətbəxş deyil. Xüsusilə Avropada yoluxma və ölüm hallarında kəskin artım nəzərə çarpır. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, 7 gün ərzində qitədə yoluxmalar 8%, ölüm halları isə 5% artıb. Bir həftə ərzində dünya miqyasında yoluxmaların 64%-i, ölüm hallarının isə 57%-i məhz Avropada qeydə alınıb.
Azərbaycanla qonşu ölkələrdə - Rusiya, Gürcüstan və Ermənistanda da vəziyyət pisləşib. Bu ölkələrdə həftələrdir rekord yoluxma və ölüm halları qeydə alınır. Son sutkaya olan məlumata görə, Gürcüstanda daha 4 732 nəfərə koronavirus diaqnozu qoyulub, 77 nəfər COVID-19-la bağlı ağırlaşmalardan vəfat edib. Ermənistanda noyabrın 17-də koronavirusa 982 nəfər yoluxub, 46 nəfər vəfat edib.
Azərbaycanda isə son sutkada koronavirus infeksiyasına 2 025 yeni yoluxma faktı qeydə alınıb, 22 nəfər vəfat edib.Əhali nisbətini nəzərə aldıqda, Azərbaycanda pandemiya ilə bağlı vəziyyət - rəsmi rəqəmlərə əsasən - qənaətbəxş təsir bağışlayır.
Bunun səbəbi nədir? Niyə Avropada və qonşu ölkələrdə koronovirus tüğyan etdiyi halda Azərbaycanda vəziyyət nəzarət altına alınmış kimi görünür?
Tibb elmləri doktoru, professor Adil Qeybulla “Toplum TV”-yə bu sualı şərh edərkən deyir ki, Azərbaycanda yoluxma statistikası reallığı əks etdirmir.
“Gürcüstan və Ermənistandakı statistika reallığa yaxındır. Azərbaycanda isə belə deyil. Çünki çox sayda pasiyent var ki, ambulator xəstə olduqları halda qeydiyyata düşmürlər. Azərbaycandakı statistika real qeydiyyatdan keçənlərə əsaslanır. Ona görə də reallığı tam əks etdirmir”.
Avropada, həmçinin Gürcüstan və Ermənistanın əhali nisbətən yaşlıdır. Azərbaycanda isə əhalinin böyük qismini gənclər təşkil edir. 2020-ci il Dövlət Statistika Komitəsinin rəqəmlərinə görə, Azərbaycanda əhalinin 24,1%-ni və ya 2 milyon 387 min nəfərini 15-29 yaş arasında gənclər, 6,5%-i və ya 648,6 min nəfərini isə 65 yaşından yuxarı yaşlılar təşkil edir. Məlumdur ki, koronavirusun ən çox təsir göstərdiyi əhali qruplarından biri yaşlılardır. Bəlkə Azərbaycanda əhalinin gənc olması pandemiya ilə bağlı rəqəmlərə təsir göstərir?
Adil Qeybulla bu suala cavabında deyir ki, əvvəllər ölkədə yaşlıların az olması faktorunun yoluxmaya təsiri var idi, ancaq hal-hazırda gənclər arasında xəstələnənlərin sayı da yetərincədir.
“Hətta “Pfizer” vaksini ilə peyvənd olunmuş şəxslərin arasında yoluxma hallarının olması ciddi narahatclıq doğurur. Bu onu göstərir ki, virus mutasiyaya uğrayıb, təbiətini dəyişdirərək yoluxuculuq xassəsini də artırıb”, - deyə professor vurğulayır.
Vaksinasiyanın yoluxmalara və ölüm hallarına təsiri
Noyabrın 17-nə olan məlumata görə, Azərbaycanda 4864 nəfər birinci doza, 7712 nəfər ikinci doza, 21208 nəfər isə “buster” doza üzrə vaksinasiya olunub. Ölkədə indiyədək ümumən 10 milyondan çox vaksin vurulub. Birinci doza vaksinlərin ümumi sayı 5 milyondan çox, ikinci doza vaksinlərin ümumi sayı 4,5 milyona yaxın, üçüncü doza vaksinlərin ümumi sayı isə 634 mindən artırqdır.
Qonşu ölkələrdə - Gürcüstanda əhalinin 24,4 faizi, Ermənistanda 8,5 faizi tam peyvənd olunub. Türkiyədə bu göstərici 58,5 faiz, İranda 49,6 faiz, Rusiyada isə 35,4 faizdir.
İnfeksionist Vüqar Cavadzadə bu məsələylə bağlı açıqlamasında deyir ki, Azərbaycanda vaksinasiya işinin uğurlu aparılması yoluxma və ölüm hallarının azalmasına gətirib çıxarıb. Onun fikrincə, dünyada pandemiya ilə bağlı vəziyyətin pisləşməsinin səbəblərindən biri də vaksinasiya prosesinin ləng getməsidir: “Azərbaycanda insanlar artıq kifayət qədər maariflənib və müəyyən tədbirlərə riayət edirlər. Hazırda çox insan toya, yasa getmir, qapalı yerlərə daxil olanda maska taxır. Ancaq əvvəllər maskanın taxılması ilə bağlı müəyyən problemlər var idi. İkinci məsələ isə vaksinasiyanın aparılması ilə bağlıdır. Bəzi Avropa ölkələrində vaksin olunanların sayı Azərbaycanda vaksin olunanların sayından azdır. Azərbaycanda nəinki iki doza vaksin vurulub, hətta artıq buster dozanın da tətbiqinə başlanılıb”.
Vüqar Cavadzadə buster doza peyvənd vurdurmaq istəyənlərin sayının kifayət qədər çox olduğuna diqqət çəkir: “Gün ərzində mənə dəfələrlə zəng olunmasından, 3-cü doza haqqında məlumat istənilənməsindən o qənaətə gəlirəm ki, buster doza olunmaq istəyənlərin sayı kifayət qədərdir. Bu çox müsbət haldır. Vaksindən sonra yaranan immunitetin müddəti 6 aydır. Ona görə də 3-cü dozanın vurulması vacibdir”.
Adil Qeybulla isə saxta COVID sənədi alanların sayına vurğu edir və deyir ki, saxta vaksin pasportlarına görə, vaksinasiya statistikaları reallığı əks etdirmir: “Portala rəsmi şəkildə salınmış, amma faktiki vaksin olunmamış və əlində vaksin sertifikatı olan insanların sayı az deyil. Araşdırmalardan sonra bununla bağlı xeyli məsələlər ortaya çıxıb. Bunun özü də göstərir ki, vaksinasiya olunanların statistikası reallığı tam əks etdirmir”.
Azərbaycanda indidən sonra yoluxmalarda kəskin artım və karantin qaydalarının sərtləşməsi ehtimalı mümkündürmü?
V.Cavadzadə bu suala cavabında bildirir ki, yoluxmaların artması ehtimalı həmişə var: “Dünya pandemiya dövrünü yaşayır. Pandemiya dövründə hər an epidemik alovlaşmalar nəticəsində göstəricilərin yüksəlməsi baş verə bilər. Biz COVID-19-u həyatımızın bir parçası hesab etməliyik. O, heç vaxt həyatımızdan təmamilə silinib getməyəcək”.
A.Qeybulla isə deyir ki, bu, COVID-19-un necə mutasiya keçməsindən asılı olacaq: “Hazırda Fransada yeni bir delta stammı aşkar edilib. Bunun Afrikadan gəldiyi güman edilir. Ümmumiyyətlə, Afrika və Asiya ölkələrində vaksinasiya prosesi çox zəif gedir və yoluxma oralarda daha çoxdur. Beləcə, mutasiya prosesi davam edir. Sonra da mutasiyalar insanlar vasitəsilə digər ölkələrə daşınır”.
Professorun sözlərinə görə, pandemiya şəraitinin yaxşılaşması üçün bütün ölkələrdə kollektiv immunitetin yaranması əsas şərtdir. “Ona görə də vaksinasiya bütün ölkələrdə aparılmalıdır”,- deyə o qeyd edib.
Toplum TV Azərbaycanın müstəqil xəbər platformasıdır. Ölkədə və bölgədə baş verən hadisələri dəqiq və qərəzsiz şəkildə izləyicilərimizə çatdırırıq.
Toplum TV hər gün siyasət, iqtisadiyyat, sosial, kriminal, gender mövzularında reportajlar və xəbər proqramları, tolk-şou və müsahibələri diqqətinizə təqdim edir.
Ən doğru xəbərləri izləmək üçün Toplum TV-yə abunə olun.
Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCztIohlYx63yMJzcRTF18IA
WebSite: https://toplum.tv
Facebook: https://www.facebook.com/toplumtv
İnstagram: https://www.instagram.com/toplumtv/
Telegram: https://t.me/Tvtoplum
Şikayətlərinizi Whatsapp-da Qaynar Xəttimizə göndərin: +99450 247 55 06
Azad edilmiş ərazilərdə evlərini özləri inşa etmək istəyənlərin müraciətlərinə baxıla bilər
Açıq mənbələrdən götürülüb
Açıq mənbələrdən götürülüb
Neft gəlirləri ədalətli bölünürmü? - SORĞU
Makron Avropadakı müttəfiqləri qorxaq olmamağa çağırıb
"Arxa cəbhədə olmuşuq deyə veteranlıq vermirlər"
İranla münasibətlər bərpa olunur, azərbaycanlı diplomatlar qayıdacaq
Neft gəlirləri doğrudanmı ədalətli bölüşdürülüb? - Natiq Cəfərliylə müzakirə