Sosial

Səbahəttin Şimşir: “Türkiyə Rəsulzadəyə və mühacirlərə lazımınca yardım etmədi"
 

Nuranə Atakişiyeva
Aysel Əzizova
31 Yanvar, 2021
2333

sosial media

Aydın Balayev: "Azərbaycanda Cümhuriyyət banilərindən heç birinin məzarı yoxdur"

Aydın Balayev

FOTO: "Toplum TV"

“Əlbəttə ki, Məmməd Əmin Rəsulzadənin xatirəsi yetərincə yaşadılmır”, – tədqiqatçı alim, “Məmməd Əmin Rəsulzadə” kitabının müəllifi Aydın Balayev “Toplum TV”-yə belə deyir.

O, bu münasibətin bütövlükdə Cümhuriyyətə və onun qurucularına olan qısqanclıqdan irəli gəldiyini düşünür: “Təkcə bunu demək kifayətdir ki, özünü haqlı olaraq 1918-1920-ci illər Azərbaycan dövlətinin hüquqi varisi hesab edən müasir Azərbaycan Respublikası ərazisində Cümhuriyyət banilərindən heç birinin məzarı yoxdur. Azərbaycanın azadlıq və müstəqillik ideallarının həyata keçməsi üçün mümkün olan hər şeyi etmiş Rəsulzadə, Topçubaşov, Xoyski, Yusifbəyov, Ağayev və digər görkəmli şəxsiyyətlərin nəşi ən yaxşı halda vətəndən çox-çox uzaqlarda uyuyur. Burada, məncə, əlavə şərhə ehtiyac yoxdur”.


Aydın Balayevin qənaətincə, vəziyyəti dəyişmək üçün, sadəcə, siyasi iradə lazımdır: “Bu iradənisə zənnimcə, yaxın gələcəkdə gözləmək əbəsdir”.


Səbahəttin Şimşir: “Türkiyə dövlətinin həm Rəsulzadəyə, həm də Azərbaycan mühacirətinə lazımınca yardım etdiyini deməyimiz mümkün deyil”

Səbahəttin Şimşir

FOTO: Yeni Akit Qazeti


Türkiyəli tədqiqatçı, Rəsulzadə ilə bağlı kitabların müəllifi Səbahəttin Şimşir də bəzi fikirlərini bölüşüb.

O, siyasətçinin Türkiyədə yaşadığı dönəmə diqqət çəkir.


Tədqiqatçı həmin dövrdə təkcə Rəsulzadənin özünün yox, Azərbaycan mühacirətinin də bir xeyli problemləri olduğunu, bunlardan ən başlıcasının iqtisadi problemlər olduğunu bildirir: “1922-ci ilin sentyabrında Türkiyəyə mühaciət etmiş Rəsulzadə burada yaşayan azərbaycanlılarla tanış olduqdan sonra sıxıntıların iqtisadi problemlərdən əlavə dağınıq yaşamaqdan qaynaqlandığını aşkar edib. Daha sonra azərbaycanlıları bir dam altında birləşdirməkdən ötrü mübarizəyə başlayıb. Bunlar Rəsulzadənin Türkiyəyə gəldikdə qarşılaşdığı problemlərin ən başında gələnlərdir”.


Səbahəttin Şimşir Türkiyə dövlətinin Rəsulzadəyə yetərincə diqqət göstərməməsinə də toxunur: "Əlbəttə, o günün Türkiyəsində - ölkə İstiqlal Savaşından çıxmışdı, “Lozanna anlaşması” həyata keçməmişdi - dövlətin həm Rəsulzadəyə, həm də Azərbaycan mühacirətinə lazımınca yardım etdiyini deməyimiz mümkün deyil”.


O, konkret olaraq Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin yaşadığı şəraitdən də söz açır: “Rəsulzadə 1947-ci ildə Avropadan Türkiyəyə ikinci gəlişindən sonra Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin sədri olmasına baxmayaraq dövlətin onun üçün uyğun gördüyü hər bir işə razı olmuşdu. Ömrünün son illərini Türkiyədə keçirən Rəsulzadənin çardaq hesab olunan bir yerdə yaşaması onun iqtisadi vəziyyətinin heç də yaxşı olmadığını göstərir. Hətta ölümündən sonra həyat yoldaşı Leyla xanımın siçanların arasında yaşadıqlarını ifadə etməsi diqqətçəkən məsələdir”.


Ancaq tədqiqatçı M.Ə.Rəsulzadənin mühacirət illərində yaşadığı sıxıntılardan heç vaxt ruhdan düşmədiyini, Azərbaycanın müstəqillik mübarizəsini gələcək nəsillərə qoyduğu ən önəmli miras hesab edir.


Səbahəttin Şimşir hər şeyə rəğmən Rəsulzadənin həmin dövrdə əsərlər yazdığını, mübarizəni başqa bir formada davam etdirdiyini, “Azərbaycan Cumhuriyyəti, keyfiyyəti-təşəkkülü və indiki vəziyyəti” adlı əsər yazaraq 1918-1920-ci illər cumhuriyyətinin hesabatın hazırladığını deyir.
Tədqiqatçının fikrincə, Rəsulzadənin “Yeni Qafqaz” dərgisi, Azərbaycan Kültür Dərnəyi ilə başladığı mübarizə nəticəsində 1991-ci ildə Azərbaycan Respublikasının müstəqillyə gedən yolda mühacirlərin göstərdiyi fəaliyyətin də təsiri olub.

Bu baxımdan da o, azərbaycanlıların Rəsulzadəni unutmamasını labüd sayır.

Bu gün yanvarın 31-də Məmməd Əmin Rəsulzadənin anadan olmasından 137 il keçir.
 


Toplum TV Azərbaycanın müstəqil xəbər platformasıdır. Ölkədə və bölgədə baş verən hadisələri dəqiq və qərəzsiz şəkildə izləyicilərimizə çatdırırıq.

Toplum TV hər gün siyasət, iqtisadiyyat, sosial, kriminal, gender mövzularında reportajlar və xəbər proqramları, tolk-şou və müsahibələri diqqətinizə təqdim edir.

Ən doğru xəbərləri izləmək üçün Toplum TV-yə abunə olun.

Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCztIohlYx63yMJzcRTF18IA

WebSite: https://toplum.tv

Facebook: https://www.facebook.com/toplumtv

İnstagram: https://www.instagram.com/toplumtv/

Telegram: https://t.me/Tvtoplum

Şikayətlərinizi Whatsapp-da Qaynar Xəttimizə göndərin: +99450 247 55 06

Sosial

Azərbaycanda karantin rejiminin müddəti uzadıldı

25 Sentyabr 2023

Açıq mənbələrdən götürülüb

Azərbaycanda koronavirusun qarşısını almaq məqsədiylə tətbiq edilən xüsusi karantin rejiminin müddəti gələn ilin əvvəlinə qədər uzadılıb.  Toplum TV xəbər verir ki, bu barədə sentyabrın 25-də Nazirlər Kabineti məlumat yayıb.  "Koronavirus (COVID-19) infeksiyasının ölkə ərazisində yayılmasının, onun törədə biləcəyi fəsadların qarşısının alınması məqsədilə Azərbaycan Respublikasının ərazisində xüsusi karantin rejiminin müddəti 2024-cü il 2 yanvar saat 06:00-dək uzadılsın", - açıqlamada bildirilib.  https://toplum.tv/sosial/pquru-serhedler-niye-accedililmir-ndash-elave-qazanc-yoxsa-tehluumlkesizlik-amilip Qeyd edək ki, Azərbaycanda xüsusi karantin rejimi ilə əlaqədar olaraq quru sərhədlər 2020-ci ilin martından bəri qapalıdır. Hava yolları vasitəsilə gediş-gəliş çoxdan bərpa olunsa da, quru sərhədlər 3 ildən çoxdur ki, bağlı saxlanılır.  Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı mayın 5-də COVID-19-un pandemiya...
Sosial

Azərbaycan Qarabağ ermənilərinə humanitar yardım göndərir

22 Sentyabr 2023

FHN

Azərbaycanın mərkəzi hakimiyyəti Qarabağda yaşayan erməni sakinlərə ərzaq yükü göndərir, avtomobillər Ağdamdan Xankəndiyə hərəkət edir. Toplum TV xəbər verir ki, humanitar kampaniya Fövqəladə Hallar Nazirliyi tərəfindən təşkil olunub. https://toplum.tv/siyaset/pbmt-nin-qarabagla-bagli-iclasinda-qetname-qebul-olunmayibp Yardım çərçivəsində içərisində müxtəlif ərzaq məhsulları və gigiyenik vasitələr olan 20 tonluq 2 yük avtomobili və 2 çörək dolu avtomobil Xankəndiyə yola salınıb. Bildirilib ki, yüklər artıq fəaliyyətdə olan Ağdam-Xankəndi yolu ilə ünvana çatdırılacaq və əhaliyə paylanılacaq. Məlumata görə, bundan sonra da bu kimi humanitar məqsədli ərzaq yüklərinin bölgəyə çatdırılması nəzərdə tutulub. 

Seçilmiş Videolar

Toplum TV loqo